Een nieuwsbericht van GroenLinks op 12 mei: 'GroenLinks zet in op duurzame warmte' - 'Vandaag werd een ongevraagd advies besproken in de stadsdeelcommissie Oost over de voorgenomen bouw van een Biomassacentrale (BMC) in Diemen waar GroenLinks zich al jaren tegen verzet.' Het debat is hier terug te horen.
Evert Kuiken schreef een reactie.
In het ongevraagde advies wordt verzocht: "...geen buurten aan te sluiten op hoge temperatuur warmtenetten die (mede) worden beleverd door de biomassacentrale van Vattenfall te Diemen".
Er is ook een aangepaste versie van het advies. Daarin is toegevoegd de zinsnede: "...zolang daarin hout wordt verstookt dat daarvoor is gekweekt en/of uit het buitenland afkomstig is." Geen idee wie dit bedacht heeft, maar het voegt weinig toe. De "en/of" maakt het ook erg onduidelijk. De BMC Diemen is veel te groot om te kunnen voeden met hout uit Nederland. Waar halen wij jaarlijks 18.000 voetbalvelden vol bos vandaan? GroenLinks stelt terecht dat door die toevoeging wij de Veluwe moeten gaan opstoken. Wel wat populistisch gesteld, maar dat is ook verkiezingstaal.
Wat maakt GroenLinks Amsterdam Oost hier van in het nieuwsbericht?
"Geen hoge-temperatuurwarmtenetten aanleggen die (mede) geleverd worden door de BMC in Diemen als daarin hout wordt verstookt dat gekweekt is en/of uit het buitenland komt."
In het advies staat niet aanleggen, maar aansluiten. Er wordt trouwens in de vergadering terecht gezegd dat hoge temperatuur warmtenetten verouderde techniek zijn. Er treedt ook nog eens veel transportverlies op en -dit is bevestigd door Vattenfall- je kunt er weinig andere bronnen op aansluiten. Al helemaal geen lage temperatuur bronnen zoals aquathermie, warmte uit oppervlaktewater (TEO), afvalwater (TEA), drinkwater (TED) en restwarmte van datacenters. Dat is te kostbaar. Zie ook dit artikel van Nieuwsuur.
(Ik ontdek overigens dat we in Diemen al TED hebben?)
"Daarnaast frustreert het niet aanleggen van hogetemperatuurwarmtenetten de innovatie en ontwikkeling van duurzame warmtebronnen zoals aquathermie en aardwarmte."
Nee, dus, dat heb ik net uitgelegd. En het advies zegt niets over aanleggen, maar iets over aansluiten. Sterker nog: een hoge temperatuur warmtenet aanleggen zou wel eens een enorme desinvestering kunnen zijn. Over 25 jaar, als die biomassacentrale dicht gaat omdat de subsidie stopt, zijn er namelijk geen hoge temperatuur warmtebronnen meer beschikbaar.
"Onze voorwaarden om in te stemmen met een BMC zijn veel strenger dan die van de indieners van dit advies."
Dan was dit niet-aansluiten-advies toch een mooie eerste signaal geweest?
"Wat zijn de gevolgen: Woningen van het gas afhalen en burgers daarmee letterlijk in de kou zetten."
Wat een populistische, kinderachtige reactie. Dat stelt een van de commissieleden trouwens ook. "Demagogisch" wordt zelfs genoemd. Er zijn veel manieren om woningen, ook oude, van het gas af te halen. Duurzamer, goedkoper (aanleg van een warmtenet is duur en de straten moeten open) en meer toekomstbestendig. Want over 25 jaar gaat die biomassacentrale dicht en moet het hoge temperatuur warmtenet weer uit de grond?
"...een schijnoplossing die levensgevaarlijk is omdat er ofwel burgers in de kou worden gezet of de aarde nog meer opgewarmd wordt..."
Het enige waarin ik GroenLinks gelijk moet geven is dat ook ik denk dat Amsterdam-Oost hiermee de BMC Diemen niet gaat tegenhouden. Maar: dat gebeurt mogelijk wel als we ook Diemen, Almere en Amstelveen zover krijgen. Ook hier weer: het is een duidelijke stap, een signaal, die navolging zal krijgen.
GroenLinks kiest daar niet voor. "Valse hoop geven" noemt men het.
GroenLinks noemt trouwens ook Muiden als afnemer, maar bij mijn weten gaat Muiden niet over op hoge temperatuur warmtenetten. In ieder geval niet de nieuwbouw wijk De Krijgsman.
In de mondelinge toelichting stelt Matthijs Joosten dat GroenLinks een heel goed convenant heeft afgedwongen waardoor het plan van Vattenfall voor de BMC veel minder slecht is. "Maar nog steeds slecht".
Waarom sluit je dan een convenant af en stem je niet tegen gebruiken van de warmte van die BMC als je dat zo'n slecht plan vindt?
Er wordt door GroenLinks voorgesteld het woord "nieuwbouw" toe te voegen aan "buurten", maar daar zijn de meeste raadsleden het niet mee eens. Dat gaat ze niet ver genoeg. Wel bijzonder trouwens, want toevallig(?) maakt Nieuwsuur bekend dat enkele gemeenten in Nederland, waaronder Amsterdam, vast zitten aan contracten met Vattenfall: alle nieuwbouw moet op hun warmtenet aangesloten worden.
Rick Vermin, wethouder GroenLinks, stelt dat de bouw in een onomkeerbare fase is. Onjuist. Vattenfall laat in een directe mail aan mij weten dat dit zeker niet het geval is. Beetje raar.
Vermin stelt ook weer dat de centrale gebouwd wordt voor warmte voor o.a. Muiden. Ik betwijfel dit. Ik ken geen plannen in Muiden om warmte af te nemen van de BMC.
Vermin stelt verder dat dit advies de energietransitie vertraagt doordat de enige vervanging van gas de warmtenetten zijn. En dat in de Transitievisie Warmte van Amsterdam staat dat men open netten wil met duurzame bronnen. Dat D66 dus niet bang hoeft te zijn voor lock-in: alle aangesloten huizen gedwongen klant van Vattenfall.
Open netten zijn een illusie: er zijn geen andere aanbieders van hoge temperatuur warmte in de omgeving. Zelfs de overheid geeft toe dat een situatie zoals we die kennen van elektriciteit, bij warmte vrijwel onmogelijk is. En biomassa wordt volgens de huidige regels gezien als duurzame bron want je hoeft de CO₂ uitstoot niet mee te tellen... Loffelijk streven in die transitievisie, maar niet realistisch.
GroenLinks stelt verder dat er onwaarheden in het advies staan, maar geeft niet aan welke. Een gemiste kans.
Onwaarheden in het betoog van GroenLinks zijn er vele. Zoals dat Russisch gas slechter voor het milieu is door de hoge methaanuitstoot. Volgens Royal Haskoning DHV is de broeikasgas uitstoot van Russisch 70 kg. per GJ warmte. Nederlands gas zit op 64 kg. per GJ. Dat scheelt niet zoveel.
Ik zie uit naar het veel strengere ongevraagde advies van GroenLinks!
Met vriendelijke groeten,
Evert Kuiken,
Duurzaam Dorp Diemen
- - - - - - -
*) Energielinq.stroomversnelling: Het moet wettelijk verboden worden om woningen aan te sluiten op nieuwe warmtenetten met een hoge temperatuur (90°C) en om nieuwbouwwoningen aan te sluiten op middentemperatuur (70°C). Ook moet er een CO2-heffing op door warmtenetten geleverde warmte komen. Dit zegt Stroomversnelling-voorzitter Leen van Dijke in reactie op een uitzending van het actualiteitenprogramma Nieuwsuur waaruit blijkt dat tot nu toe ruim 60.000 goed geïsoleerde nieuwbouwwoningen zijn aangesloten op een warmtenet met hogere temperaturen, terwijl zij dat temperatuurniveau helemaal niet nodig hebben. Oude wijken, die deze warmte juist wél nodig hebben, dreigen hierdoor buiten de boot te vallen.