Biomassa leidt tot meer, niet minder CO2 uitstoot

Ingezonden stuk in NRC van Martijn Katan, biochemicus en emeritus hoogleraar voedingsleer aan de Vrije Universiteit Amsterdam - dit is een ingekorte versie.

Vandaag, dinsdag 2 december, behandelt de Eerste Kamer de Kolenwet. Daar staat in dat elektriciteitscentrales binnen vijf tot tien jaar geen kolen meer mogen stoken, vanwege de CO2. Energiebedrijf RWE gaat voor zijn centrales daarom over op biomassa. 

RWE en andere energieproducenten gebruiken daarvoor geperste houtstaafjes, zogeheten pellets. 

Tegenstanders zeggen dat die worden gemaakt van hele bomen. Omdat hout bij verbranding meer CO2 uitstoot dan kolen wordt het probleem dus erger. 

Nee, zeggen de voorstanders, pellets worden gemaakt van afval dat anders toch wordt verbrand, dus die CO2 telt niet. Waar worden pellets van gemaakt?

Voorstanders zeggen dat niemand pellets maakt uit hele bomen, want bomen brengen meer op als je er planken van zaagt. Maar door de miljardensubsidies voor biomassa is dat achterhaald. De marktprijs van vers gerooide bomen was destijds elf dollar per ton, maar pelletfabrikanten boden $26 tot $53 per ton (RISI Rapport). De prijs werd opgedreven door de subsidies. Als energiebedrijven geen subsidie krijgen kunnen ze zelfs de kostprijs van pellets niet betalen, dus stopt de productie en blijven de bomen in het bos.

Lees hier het volledige artikel in NRC

Subsidierondes

Ook in Nederland gaat de import van pellets op en neer met de subsidies. Vandaar dat Nederland in 2018 geen pellets uit de VS importeerde, zoalsMinister Wiebes onlangs in de Kamer verklaarde. In 2018 zaten we net tussen twee subsidierondes in. Wat Wiebes niet vertelde is dat de import dankzij de nieuwe miljardensubsidies nu snel omhoog gaat.

Het hele idee dat moderne kolencentrales kunnen draaien op houtafval is trouwens onzin. In schors, bladeren en takken zit te veel as en vuil, dat de ovens verstopt; schone boomstammen moeten ze hebben! Vandaar dat een Belgische pelletfabrikant in een hilarisch pr-filmpje benadrukte dat hun pellets vooral worden gemaakt van stamhout – uit Nederlandse bossen. Ook Amerikaanse pellets worden vooral gemaakt van boomstammen. Rapporten van de EU, het Amerikaanse ministerie van Landbouw, Yale University en het Britse Royal Institute for International Affairs bevestigen dat.

Certificering is een jungle
Een laatste argument voor de duurzaamheid van biomassa is dat het wordt gecertificeerd met strenge keurmerken. Maar ook dat klopt niet. Allereerst staat de officiële Nederlandse regeling toe dat biomassa wordt gemaakt van bomen. Daarnaast is de certificering een jungle (de SER moet daar volgend jaar orde in brengen). Om intussen de aanvoer op gang te houden laat Nederland hout toe met minder duurzame keurmerken.

Als het kolenverbod ertoe leidt dat kolen worden vervangen door biomassa zal het leiden tot meer in plaats van minder CO2 uitstoot en tot vernietiging van bossen. Daarom moet aan de kolenwet een verbod op houtstook worden gekoppeld. Dat betekent sloop van kolencentrales en hoge kosten. 

Lees hier het volledige artikel in NRC

Lees ook:
Wetenschappelijk advies: beperk verstoken biomassa, het is slecht voor het milieu